Jazda wózkiem widłowym bez uprawnień - konsekwencje
Obsługa wózków widłowych przez osoby, które nie posiadają uprawnień może być nie tylko niebezpieczna, ale również generować konkretne konsekwencje zarówno dla pracowników, jak i całego przedsiębiorstwa. W niniejszym tekście prezentujemy jakie mogą być efekty złamania przepisów i dopuszczenia do operowania wózkami osób bez uprawnień UDT.
Uprawnienia - obowiązek operatora wózka widłowego
W poprzednim artykule blogowym "Jazda wózkiem widłowym - ograniczenia prędkości i podstawowe zasady" wskazaliśmy na fakt, iż każdy operator wózka widłowego powinien posiadać ważne uprawnienia UDT, ponieważ stanowi o tym polskie prawo. Które dokładnie przepisy prawne regulują kwestie konieczności uzyskania uprawnień UDT?
- ustawa z 21. grudnia 2000 roku o dozorze technicznym;
- ustawa z 9 listopada 2018 roku o zmianie ustawy o dozorze technicznym;
- rozporządzenie Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 21 maja 2019 w sprawie sposobu i trybu sprawdzania kwalifikacji wymaganych przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych oraz sposobu i trybu przedłużania okresu ważności zaświadczeń kwalifikacyjnych.
Dziś przyjrzymy się temu, jakie mogą być konkretne konsekwencje w przypadku niezastosowania się do wskazanych powyżej przepisów.
Jazda wózkiem widłowym bez uprawnień- konsekwencje dla pracownika i firmy
Obowiązek sprawdzenia i weryfikacji czy kandydat na operatora wózka widłowego, bądź też zatrudniony już pracownik, posiada ważne uprawnienia na wózki widłowe spoczywa na właścicielu firmy. Jednak nie ma on wpływu ani na wydawanie zaświadczeń, ani też przedłużanie ich ważności. O aktualność uprawnień UDT musi zadbać sam zainteresowany - czyli operator. Jednak w przypadku braku tychże dokumentów konsekwencje może ponieść zarówno pracownik, jak i pracodawca.
Konsekwencje dla przedsiębiorstwa
Każdy pracownik zatrudniany na stanowisko operatora wózka widłowego musi obowiązkowo posiadać ważne uprawnienia wydane przez Urząd Dozoru Technicznego. Obecnie nie ma możliwości, aby po przejściu wewnętrznego przeszkolenia w miejscu pracy (nawet na najwyższym poziomie) osoba nieposiadająca uprawnień UDT mogła pełnić obowiązki operatora i podejmować się w zakładzie pracy obsługi wózków jezdniowych podnośnikowych z mechanicznym napędem. Na terenie całego kraju obowiązują te same przepisy.
Co może grozić firmie za dopuszczenie do obsługi wózka widłowego nieuprawnionej osoby? W przypadku kontroli i wykrycia takiego procederu w pierwszej kolejności konsekwencją jest kara finansowa nakładana na przedsiębiorstwo.
W przypadku jeśli pracownik nieposiadający uprawnień UDT spowoduje wypadek w miejscu pracy, właściciel firmy musi liczyć się z poważniejszymi karami - w tym czasowym zatrzymaniem urządzenia.
Konsekwencje dla pracownika
Czy pracownik, który podejmuje się operowania wózkiem widłowym bez uprawnień może czuć się bezkarny, gdyż cała odpowiedzialność spocznie na barkach właściciela firmy? Zdecydowanie nie. Pracownik nawet za jazdę wózkiem widłowym może otrzymać również karę finansową. W przypadku powtarzającego się procederu lub przyczynienia się do spowodowania wypadku, w którym ucierpią osoby trzecie (inni pracownicy, piesi) osoba taka może zostać pociągnięta do odpowiedzialności karnej.
Konsekwencje jazdy wózkiem widłowym bez uprawnień w miejscu pracy
Istnieją także przypadki, w których to pracownik zataja przed pracodawcą fakt, iż nie posiada aktualnego zezwolenia, by kierować wózkiem widłowym. I choć, tak jak pisaliśmy, to na barkach właściciela firmy spoczywa obowiązek sprawdzenia czy pracownik posiada odpowiednie kwalifikacje, to jednak w przypadku jeśli zostanie on okłamany (np. pracownik nie dostarczy obiecanych zezwoleń do firmy), to pracodawca także może wyciągnąć konsekwencje.
W tym przypadku z pewnością pierwszym działaniem będzie odsunięcie takiego pracownika ze stanowiska operatora wózka widłowego. Naturalną konsekwencją może być również degradacja lub zwolnienie z pracy.
Kiedy uprawnienia nie są wymagane?
Czy istnieją sytuacje, w których prowadzenie wózka widłowego jest możliwe bez posiadania uprawnień UDT? Odpowiedź na to pytanie brzmi: nie. Obsługa każdego spośród urządzeń korzystających z mechanicznego systemu podnoszenia wymaga, by operator posiadał ukończony kurs i zaliczony egzamin na wózki widłowe.
Natomiast uprawnień UDT nie wymagają proste w obsłudze paleciaki ręczne. Urządzenia tego typu nie należą jednak do kategorii wózków widłowych, choć często można spotkać je właśnie w ofercie producentów wózków jezdniowych podnośnikowych. Wózki paletowe, mimo iż posiadają widły, nie posiadają silnika ani żadnego rodzaju napędu mechanicznego, przez do do ich obsługi wystarczy krótkie szkolenie.
Obsługa wózków widłowych - podsumowanie
Posiadanie uprawnień UDT jest niezbędne do operowania wózkami wysokiego składowania, wózkami widłowymi czołowymi czy wózkami terenowymi. Kierowanie wózkiem widłowym bez uprawnień może mieć liczne nieprzyjemne konsekwencje, które będą egzekwowane zarówno od pracodawcy, jak i od samego pracownika, który podejmuje się obsługi wózka jezdniowego z wiedzą, iż nie posiada ku temu stosownych zezwoleń.
Uzyskanie uprawnień UDT nie jest trudne, a koszt odbycia szkolenia wraz z egzaminem to wydatek rzędu do 1000 zł. Warto zainwestować w swoją przyszłość, tym bardziej, że późniejsze przedłużenie ważności uprawnień na wózki widłowe jest bezpłatne.